All Summer In A Day

Blog'un cin takipçileri, Kayıp Eşyalar temalı entry'nin ilk maddesindeki öyküyü hatırlarlar. İşe ara verdiğim bir anda, "sun, girl, planet ve closet" kelimelerini google'ın şefkatli aramasına yazarak, son 10 yıllık kişisel tarihimin en büyük gizemlerinden birini çözdüm.
Mevzu bahis öykü, müthiş yazar Ray Bradbury'nin imzasını taşıyormuş. Manidar bir şekilde, İstanbul'a yılın ilk (belki de son) karlarıyla birlikte ve lastfm'i seçkisi şarkılar eşliğinde duygusal bir modda öyküyü okudum.
Kendime tashih:
Orada kayıp kalsın daha iyi demişim. Ama okuduğum andan itibaren tam tersini düşünüyorum. Ortaya çıkması daha iyi oldu, bazı şeyler, üstü örtülü bırakılmayıp çözülmeli sanırım (eh, Mete'nin ünlü pasta benzetmesine döndük yine).
Neyse uzun bulabilirsiniz ama benim için önemliydi, şimdi daha da önemli oldu. Şarkı filan olmuştu ama ana karakterinde, Margot yani artık biliyorum, ben düşünülerek, okumam istenmiş ilk ve şimdilik tek öykü. 10 yıllık gecikmeyle. Yapıştırıyorum. Sabrı olan buyursun.

All Summer in a Day
by
Ray Bradbury

No one in the class could remember
a time when there wasn't rain.

“Ready?"
"Ready."
"Now?"
"Soon."
"Do the scientists really know? Will it happen today, will it?"
"Look, look; see for yourself!"
The children pressed to each other like so many roses, so many weeds, intermixed, peering out for a look at the hidden sun.
It rained.
It had been raining for seven years; thousand upon thousands of days compounded and filled from one end to the other with rain, with the drum and gush of water, with the sweet crystal fall of showers and the concussion of storms so heavy they were tidal waves come over the islands. A thousand forests had been crushed under the rain and grown up a thousand times to be crushed again. And this was the way life was forever on the planet Venus, and this was the schoolroom of the children of the rocket men and women who had come to a raining world to set up civilization and live out their lives.
"It's stopping, it's stopping!"
"Yes, yes!"
Margot stood apart from these children who could never remember a time when there wasn't rain and rain and rain. They were all nine years old, and if there had been a day, seven years ago, when the sun came out for an hour and showed its face to the stunned world, they could not recall. Sometimes, at night, she heard them stir, in remembrance, and she knew they were dreaming and remembering and old or a yellow crayon or a coin large enough to buy the world with. She knew they thought they remembered a warmness, like a blushing in the face, in the body, in the arms and legs and trembling hands. But then they always awoke to the tatting drum, the endless shaking down of clear bead necklaces upon the roof, the walk, the gardens, the forests, and their dreams were gone.
All day yesterday they had read in class about the sun. About how like a lemon it was, and how hot. And they had written small stories or essays or poems about it:
I think the sun is a flower,
That blooms for just one hour.
That was Margot's poem, read in a quiet voice in the still classroom while the rain was falling outside.
"Aw, you didn't write that!" protested one of the boys.
"I did," said Margot. "I did."
"William!" said the teacher.
But that was yesterday. Now the rain was slackening, and the children were crushed in the great thick windows.
"Where's teacher?"
"She'll be back."
"She'd better hurry, we'll miss it!"
They turned on themselves, like a feverish wheel, all tumbling spokes.
Margot stood alone. She was a very frail girl who looked as if she had been lost in the rain for years and the rain had washed out the blue from her eyes and the red from her mouth and the yellow from her hair. She was an old photograph dusted from an album, whitened away, and if she spoke at all her voice would be a ghost. Now she stood, separate, staring at the rain and the loud wet world beyond the huge glass.
"What're you looking at?" said William.
Margot said nothing.
":Speak when you're spoken to." He gave her a shove. But she did not move; rather she let herself by moved only by him and nothing else.
They edged away from her, they would not look at her. She felt them go away. And this was because she would play no games with them in the echoing tunnels of the underground city. If they tagged her and ran, she stood blinking after them and did not follow. When the class sang songs about happiness and life and games her lips barely moved. Only when they sang about the sun and the summer did her lips move as she watched the drenched windows.
And then, of course, the biggest crime of all was that she had come here only five years ago from Earth, and she remembered the sun and the way the sun was and the sky was when she was four in Ohio. And they, they had been on Venus all their lives, and they had been only two years old when last the sun came out and had long since forgotten the color and heat of it and the way it really was. But Margot remembered.
"It's like a penny," she said once, eyes closed.
"No it's not!" the children cried.
"It's like a fire," she said, "in the stove."
"You're lying, you don't remember!" cried the children.
But she remembered and stood quietly apart from all of them and watched the patterning windows. And once, a month ago, she had refused to shower in the school shower rooms, had clutched her hands to her ears and over her head, screaming the water mustn't touch her head. So after that, dimly, dimly, she sensed it, she was different and they knew her difference and kept away.
There was talk that her father and mother were taking her back to earth next year; it seemed vital to her that they do so, though it would mean the loss of thousands of dollars to her family. And so, the children hated her for all these reasons of big and little consequence. They hated her pale snow face, her waiting silence, her thinness, and her possible future.
"Get away!" The boy gave her another push. "What're you waiting for?"
Then, for the first time, she turned and looked at him. And what she was waiting for was in her eyes.
"Well, don't wait around here!" cried the boy savagely. "You won't see nothing!"
Her lips moved.
"Nothing!" he cried. "It was all a joke, wasn't it?" He turned to the other children. "Nothing's happening today. Is it?"
They all blinked at him and then, understanding, laughed and shook their heads. "Nothing, nothing!"
"Oh, but," Margot whispered, her eyes helpless. "But this is the day, the scientists predict, they say, they know, the sun. . . ."
"All a joke!" said the boy, and seized her roughly. "Hey, everyone, let's put her in a closet before teacher comes!"
"No," said Margot, falling back.
They surged about her, caught her up and bore her, protesting, and then pleading, and then crying, back into a tunnel, a room, a closet, where they slammed and locked the door. They stood looking at the door and saw it tremble from her beating and throwing herself against it. They heard her muffled cries. Then, smiling, they turned and went out and back down the tunnel, just as the teacher arrived.
"Ready, children?" she glanced at her watch.
"Yes!" said everyone.
"Are we all here?"
"Yes!"
The rain slackened still more.
They crowded to the huge door.
The rain stopped.
It was as if, in the midst of a film, concerning an avalanche, a tornado, a hurricane, a volcanic eruption, something had, first, gone wrong with the sound apparatus, thus muffling and finally cutting off all noise, all of the blasts and repercussions and thunders, and then, second, ripped the film from the projector and inserted in its place a peaceful tropical slide which did not move or tremor. The world ground to a standstill. The silence was so immense and unbelievable that you felt your ears had been stuffed or you had lost your hearing altogether. The children put their hands to their ears. They stood apart. The door slid back and the smell of the silent, waiting world came in to them.
The sun came out.
It was the color of flaming bronze and it was very large. And the sky around it was a blazing blue tile color. And the jungle burned with sunlight as the children, released from their spell, rushed out, yelling, into the springtime.
"Now don't go too far," called the teacher after them. "You've only two hours, you know. You wouldn't want to get caught out!"
But they were running and turning their faces up to the sky and feeling the sun on their cheeks like a warm iron; they were taking off their jackets and letting the sun burn their arms.
"Oh, it's better than the sun lamps, isn't it?"
"Much, much better!"
They stopped running and stood in the great jungle that covered Venus, that grew and never stopped growing, tumultuously, even as you watched it. It was a nest of octopi, clustering up great arms of flesh-like weed, wavering, flowering this brief spring. It was the color of rubber and ash, this jungle, from the many years without sun. It was the color of stones and white cheeses and ink, and it was the color of the moon.
The children lay out, laughing, on the jungle mattress, and heard it sigh and squeak under them, resilient and alive. They ran among the trees, they slipped and fell, they pushed each
other, they played hide-and-seek and tag, but most of all they squinted at the sun until the tears ran down their faces, they put their hands up to that yellowness and that amazing blueness and they breathed of the fresh, fresh air and listened and listened to the silence which suspended them in a blessed sea of no sound and no motion. They looked at everything and savored everything. Then, wildly, like animals escaped from their caves, they ran and ran in shouting circles. They ran for an hour and did not stop running.
And then—
In the midst of their running one of the girls wailed.
Everyone stopped.
The girl, standing in the open, held out her hand.
"Oh, look, look," she said, trembling.
They came slowly to look at her opened palm.
In the center of it, cupped and huge, was a single raindrop.
She began to cry, looking at it.
They glanced quietly at the sky.
"Oh. Oh."
A few cold drops fell on their noses and their cheeks and their mouths. The sun faded behind a stir of mist. A wind blew cool around them. They turned and started to walk back toward the underground house, their hands at their sides, their smiles vanishing away.
A boom of thunder startled them and like leaves before a new hurricane, they tumbled upon each other and ran. Lightening struck ten miles away, five miles away, a mile, a half mile. The sky darkened into midnight in a flash.
They stood in the doorway of the underground for a moment until it was raining hard. Then they closed the door and heard the gigantic sound of the rain falling in tons and avalanches, everywhere and forever.
"Will it be seven more years?"
"Yes. Seven."
Then one of them gave a little cry.
"Margot!"
"What?"
"She's still in the closet where we locked her."
"Margot."
They stood as if someone had driven them, like so many stakes, into the floor. They looked at each other and then looked away. They glanced out at the world that was raining now and raining and raining steadily. They could not meet each other's glances. Their faces were solemn and pale. They looked at their hands and feet, their faces down.
"Margot.
One of the girls said, "Well . . .?"
No one moved.
"Go on," whispered the girl.
They walked slowly down the hall in the sound of the cold rain. They turned through the doorway to the room in the sound of the storm and thunder, lightening on their faces, blue and terrible. They walked over to the closest door slowly and stood by it.
Behind the closed door was only silence.
They unlocked the door, even more slowly, and let Margot out.

kendini madara etmek: Sezon Finali

Eğer işe akşamdan kalma gidip, sarsak davranışlarda bulunmalarımdan oluşan bir dizi olsaydı, sezon finali kesinlikle bugün olurdu. Akşamda kalma olmak, etrafa donuk bakışlar atmak daha önceden baş edemediğim bir durum değildi. Ama dünkü sıkı performansımının ve dört saatlik uykunun ardından bugün işe geldiğimde hâlâ sarhoş olarak, yeni bir boyuta ulaştım, sevgili okur. Şunun da altını çizmek istiyorum, akşamdan kalma olmak ve sarhoş olmak arasında ince bir sınır olmasına rağmen davranışlara tekabül edişi çok farklı oluyor. Akşamdan kalma olmanın verdiği uyuşukluk, fiziksel sorunlar, dışarıdan herhalde bir şeylere canı sıkkın gibi gözüküyor. Sarhoşluk ise aşırı bir neşe, patavatsızlık, enerji ve deli cesareti ile kendisini gösteriyor.
Emin misin derseniz, "you be the judge" diye cevap verip, size bugünkü rezaletlerimi anlatayım.
Sabah vardığımda, herşey normal seyrindeydi. İçimdeki sarhoşu, iş arkadaşımın, gazeteden okuduğu bir haber tetikledi. Manken, oyuncu, sunucu Aysun Kayacı, "kafamı kaşıyacak vakit bulamıyorum" yerine "burnumu karıştıracak vakit bulamıyorum" diye bir gaf yapmış. Evet, bence çok komik. Uzun uzun da gülünebilir ama gülerken gerçekten sandalyeden düşüyordum. Neyse bu sadece başlangıç ve hafif abartılı bir tepki diye düşünülebilir ama acele etmeyelim.
Dönüp bir kaç saat önceye baktığımda, bir hata olduğunu açıkça görebildiğim gibi yazı işleri toplantısına girdim, dananın kuyruğu işte orada koptu.
Önce dış haberlerden gelen, "ABD'de bir adam, gürültü yapıyor diye sinemada bir adamı vurmuş. İzledikleri film de Benjamin Button'muş, nedir film?" gibi bir soruya, filmi açıkladıktan sonra, "benim de içimden bazen geliyor, sinemada gürültü yapanları vurmak" gibi, adama hak veren gereksiz bir cümle ekledim. Ve tahmin edilebileceği gibi komik bulunmadı, zaten komiklik olsun diye söylememiştim, dürüst bir tepkiydi. Kan dondurucu psikopat profilimin ardından sayfaya girecek, klasik müzik haberini uzun uzun anlattım. Bunu o kadar ciddiyetle yaptım ki, kelimeleri çıkarsanız, en önemli ekonomi manşeti sunduğumu sanardınız. Uzun anlatım ve gereksiz detaylarla psikopatın yanına iç bayıcı sıfatını da ekledim. Haberi sunmayı bitirip, etrafa baktığımda gözlerde büyük bir sıkıntı gördüm.
Toplantının geri kalanında, normal bir insan gibi oturmayı başardım, en azından buna inanıyorum. Aklıma gelen "burnumu karıştırmaya vakit bulamıyorum," cümlesine kendi kendime gülümsüyordum vaka. Ama bunun bir patlama krizinin tohumlarını attığını, günlük fotoğraflara bakmaya sıra gelene kadar öngöremedim. Kulağında keneyle bir ay yaşayan teyzenin fotoğraflarına bakarken, teyzenin sakalları olduğunu görmüş ama herhalde böyle bir şey olamaz, "sakallı kadın" haberi değil ki bu diye düşünüyordum. Ta ki birisi, kadının sakalları ile ilgili bir yorum yapana kadar... O zaman Coupling'teki üstüste konan bardaklar hesabı, bir anda patladım. Diğer insanlar bu yoruma hafifce gülümsüyorlardı ama ben kendimi tutamıyordum, yine sandalyeden düşecektim az daha.
Neyse 10 fotoğraf sonra sesli gülmeyi kesmeyi başardım. Ama burun konusunu ve teyzenin sakallarının birleşimini aklımdan atamıyordum. Fotoğraf seansının sonunda, İsrail'in saldırısının ajans fotolarına bakarken, bu iki konuyu düşünüp gülmemek için kendimi tutarken, içkiye özgü o ani duygu transformasyonunu yaşadım. Gözlerim filan doldu. Gülerken, ağlamanın ucundan döndüm. Neyse bunu pek kimse fark etmedi sanırım. Hıçkırarak vıyak vıyak ağlasam, gülmem gibi gözden kaçmazdı ama neyse ki bu kadar abartmadım.
Yeni yıl kararı 1: Pazarları çalışmamaya gayret et.
Eğer çalışacaksan, içki kotası veya dışarı çıkmayarak kesin çözüm (ikinci olasılık pek mümkün değil, eh, yeni yıl kararını da çok ütopik almamalı di mi ama?)

NOT: Sabah konuştuğum Sanem'in kulağında keneli kadına özel olarak patlamasına hürmeten şu haberi yapıştırıyorum ve takdiri sizlere bırakıyorum.
http://www.milliyet.com.tr/Yasam/SonDakika.aspx?aType=SonDakika&Kategori=turkiye&KategoriID=&ArticleID=1033680&Date=28.12.2008&b=Kulagindan%20kene%20cikti

Türk Sineması Acılarla Hesaplaşıyor: Hoyrat Günler

Basın bültenleri olmasa bu hayat nasıl geçer? Belki bunu asla öğrenemeyeceğim ve öğrenmek de istemiyorum. Ama bir şey kesin ki, daha tatsız tuzsuz olurdu. Misal bugün.
Kendime 'writers block' gibi iddialı bir sıfatı yakıştıramam. Şöyle mütevazi bir şeyi kendime uygun görüyorum, bugün hiç yazı yazasım yoktu. Haftalık filmler yazım, yarının da tatil olduğunu öğrenince yaşadığım gevşeme yüzünden, elimde sakız olmuştu. İki kelimeyi bir araya getiremiyor, bir şekilde üçüncü kelimeye geçtiğimde, üç kelimemden de iğreniyordum.
Bıçak kemiğe dayandığında, beş karış suratla haftanın filmlerini yazarken, tahmin edersiniz ki, hiç güleceğim yoktu. Gel gör ki, senenin iddialı politik filmlerinden olduğunu, kendi kendine iddia eden Yağmurdan Sonra adlı yapımın basın bültenindeki konusu, günümü şenlendirdi. Kahkahalara boğulmama vesile oldu (Çenem, her çalışmak istemediğim gündeki gibi durmadığından, anlattığım herkesi de eğlendirdi). Diyeceğim şudur ki, bu basın bülteni beni güldürdü, Allah da onları gişede güldürsün, sevgili okur (lafın gelişi, istemem böyle filmlerin iyi olmasını, sonra yenilerini çekiyorlar, kısır döngü...)
Bültenin başında, ciddiyetle diye nitelendirebileceğim bir kelime haznesiyle, 12 Eylül'den, politikadan bahsediliyor.
Sonra filmin konusuna geliyoruz. İlk cümleyi yine aynen aktarıyorum (müdahale etmiyorum, zaten bin yıl düşünsem daha iyisi aklıma gelmez):
"12 Eylül 1980 darbesiyle fikir suçlusu olarak hapse düşen yazar Nuri İlker, hoyrat günlerden nasibini alır. "
Ah, o hoyrat günler, ah! Ne serserilikler yaşandı. Kim nasibini almadı ki? Kah güldük, kah ağladık.
Burada kesmeyi planlıyordum ama devamı da başı kadar olmasa da, hiç fena değil. Tatlı serserinin maceralarını okumaya devam edelim.
"...Kader bu ya -editör notu: Bu nasıl bir ifadedir!-, Nuri aşkla da cezaevinde tanışır. Üstelik aşık olduğu kadın can düşmanının karısı Sumru’dur. Hayatları, arzuları ve dramları benzeşen Sumru ve Nuri’nin aşklarını yaşamaları için önlerinde tek bir engel vardır: Nuri’nin düşmanı cezaevi müdürü Halim… "
Burada susuyorum. İzin verirseniz, yılın "villian" ödülü: Cezaevi müdürü Halim'e gidiyor. Hoyrat günlere kadeh kaldıralım!

bazı kurallar

Bir an bakıp kapadığım metinleri, yanlış okuma konusunda rekordan rekora koşuyorum, bu satırların sevimli okuru. Bu sabah gelen bir DVD tanıtımındaki "Bazı kurallar asla bozulmamalı" adlı tanıtım cümlesini, "Bazı kuramlar bozulmak için var," diye algıladım. Vay be ne güzel filmmiş, bir fizikçinin mesela Kuantum; bir biyoloğun Evrim kuramı (bakın Adnan Hocacı bir film çıkar bundan); ne bileyim bir baba yiğidin İzafiyet teorisi'ni çökertme mücadelesi gibi şeyler düşünmüştüm. Arada bir an için gördüğüm Ben Kingsley (Sir) de buna uyum sağlıyordu. Gözlükleri ile sabahlara kadar kuram çökertme çabasına girmesi, genç sevgilisinin ona kahve taşıması, alkolün pençesinde kaybolması, üniversite kürsüsünden dışlanması sonunda alkışlar eşliğinde didiştiği kuramı yıkması gözümde canlanmıştı. Yazık oldu hayallerime.

Dönemsel olarak her sabah Macbeth trajedisini andıran bir ortam yaşıyorum (Kimsenin elinde yıkanınca çıkmayan kan yok ama halet-i ruhiyeden bahsediyorum). İzinlerimi bayram başında tükettiğim için uzunca bir süre her gün işe gelmek zorundayım. Bu da elimi kolumu bağlıyor ister istemez. Gönlümce sinir krizi yok, aylaklık yapıp, onun sonunda gelen sakin rahatlama yok; içkilerle dibe vurup, ertesi gün leyla leyla gezmenin getirdiği umarsızlık yok; yürüyüş yok demek bu. İş var, röportaj var, akan giden gündem var, dergi var, ama yıkıntı da var. Ne olacak?
Kendimi toparlama vaktim konusunda broker'larla yarışıyorum. Zaman kısıtlı. Acil önlem planlarına ihtiyaç var (ekonomi paketleri gibi bunlar da hazırlansa insanlar için). Tatlımsı yiyecekler, iş arkadaşlarına yapılan serzenişler, yeterli olmayabilir. Bu tür anlarda, her saniye ipod'tan çıkabilecek, beş dakikalık bir arada, masa başına dönmeden veya servisten inmeden hemen evvel hap gibi dinlenebilecek, portatif toparlama sırrımı sizlere sunuyorum.
Dın Dın... (siz epik bir tema müziği hayal edin)
BOB DYLAN
MOST OF THE TIME
Buyrun.
Yalnız küçük bir not: Şarkının sözlerinin "Kadınım" kısımlarını affınıza sığınarak atıyorum. Farkındayım, şarkının yazılma nedeni onlar ama geri kalan bölümler moral düzeltici işlevinde öne çıkıyorlar. Bence daha önemliler ve bu da benim blogum (gereksiz asabiyetler):

Most of the time
I'm clear focused all around
Most of the time
I can keep both feet on the ground,
I can follow the path,
I can read the signs,
Stay right with it, when the road unwinds,
I can handle whatever I stumble upon,
Most of the time.
Most of the time
It's well understood,
Most of the time
I wouldn't change it if I could,
I can't make it all match up,
I can hold my own,
I can deal with the situation right down to the bone,
I can survive, I can endure
Most of the time.
Most of the time
My head is on straight,
Most of the time
I'm strong enough not to hate.
I don't build up illusion 'till it makes me sick,
I ain't afraid of confusion no matter how thick
I can smile in the face of mankind.
Most of the time.
Most of the time
I'm halfway content,
Most of the time
I know exactly where I went,
I don't cheat on myself,
I don't run and hide,
Hide from the feelings, that are buried inside,
I don't compromised and I don't pretend,
Most of the time.

Basit gözüküyor değil mi? Ama öyle değil bence. Bu tam bir kendine hoşgörü şarkısı ve her kelimesiyle iyi hissetmesi gereken bünyelere duymak istediğini söylemek gibi bir özelliği bünyesinde barındırıyor.
Evet, çoğu zaman ayakta duruluyor; insanların yüzüne gülünebiliyor; kendinden kaçılmıyor; ne kadar derin olursa olsun kafa karışıklığından korkulmuyor; dolambaçlı da olsa yol izlebilebiliyor, olumlu düşünebiliyor.

Bu sözlerdeki deha, benim nacizane fikrime göre negatifinde yatıyor. Bazenlerin tersliğinde... Bazen bunların hiçbiri yapılamıyabiliyor. Yollar çıkamayacağın kaybolacağın kadar karmaşıklaşıyor; insanlara gülümseyecek halin olmuyor; ayaklarının altındaki zemin kayganlaşıyor; odağın kayıyor; nefret etmeyecek gücü bulamayabiliyorsun; miden bulanana kadar paranoya yapıyorsun; kendinden kaçıyorsun...
Gerekçeli karar: Çoğu zamanın, bazen anlarını tolere edebilme gücüne yaptığı vurgu ve "bazen hakkı"na duyduğu saygı dolayısıyla, ödül bu şarkıya.
Eh, Todd Haynes "I'm not There"de boşuna alter egolardan birini şair yapmadı. Dylan ile ilişkiniz ne olursa olsun, dağınık anlarda, kendini bilemediğin zamanlarda, bu bilge sesin dediklerini duymakta yarar var. Yeterince alışıldığında, küçücük aralarda bile Dylan'ın sırt pışpışlayan elini hissedebiliyorsunuz.

aynalar yalan söylüyor

İki aydır aynalarla aram yok. Evet, karşıma çıkmıyor değiller. Öncelikle bar tuvaletlerinde. İçkili halimi aynada görmeyi sevmediğim için genellikle es geçerim. İş yeri tuvaleti. Onunla da pek karşılaşmıyorum çünkü koşuşturuyor oluyorum. Evdeki? Hayır, onunla da pek samimi değilim. 2 aydır en sık karşılaştığım, özel olarak görüştüğüm, özel bir bir ayna vardı: İş yeri asansöründeki. İnsanlarla göz göze gelmek istemediğim için genellikle ona bakmayı tercih ediyordum. Başıma gelecekleri bilemezdim.

Aynaya bakmaktan katımı kaçırıp, yanlış bir katta mesela yönetici katında inmek gibi bir şapşallık bekliyorsun okuyucu biliyorum. Ama ben sana çok da uzun zamana yayılan, çok daha içli bir öykü aktaracağım. Günde bir çok kez aşağıya sigaraya, kahveye, yemeğe gitmek ve binaya giriş çıkışlarda bindiğim asansörde, bu aynayla karşılaşıyorum. Günde 10 desek, ki inanın daha fazla, iki ay (50 çalışma gününden), 500 kere bakmışımdır herhalde. Ve çoğunda şunu düşündüm: Gözlerimin feri kaçmış, cildim berbat, rengim sarımsı... Ben yaşlanıyorum, bu ara çok çökmüş gözüküyorum. Her seferinde bir güvensizlikle masamın başına döndüm, diğer aynalara da küstüm.

Güven skalamın gitgide aşağı inmesi ile ilerleyen bu trajik süreçte bir çatlak olması, izin kullanmama, yani geçtiğimiz bir kaç güne denk geliyor. Bu bir kaç günde, evdeki aynayı daha fazla gördüm ve bir kaç gün üstüste makyaj yaptığım için onunla daha fazla zaman geçirdim. "Herhalde uyudum, kendime geldim, eski hatırladığım gibiyim," diye düşünmeye başladım. Bu lanet aynanın anıları silikleşmeye başladı. Tatil günleri bitip, binaya dönünce baktım yine aynı terhane. İçime şüphe tohumları düşmüş, sorgulama süreci başlamıştı ama bir kez. Facebook'tan son dönemde çekilen fotoğraflara baktım bir çırpıda. Sonra röportajlarda çekilenlere, Kars'tan gelenlere. Hayır, asansör aynasındaki gibi değildiler. Ama yine de bu kadar samimi olduğum bir nesneyi suçlamadan önce işi suçladım. Belki orada betim benzim atıyor dedim. Ama emin olmalıydım.

Bu sabah, evdeki aynaya dikkatlice baktım. Biraz akşamda kalma olsam da, normal bir haldeydim. Sonra işe geldim. Asansöre bindim. Yine ölü balık gözlü, yine hepatit virüslü, ergen ciltli, mor göz altlı... Sonra ışığı fark ettim. Asansörde, hastane ışıklandırmasını ve insanların birbirini korkutmak için yüzlerinin altından fener tutmasını andıran (yukarıdan tamam ama yerleştirilişini ve ışık rengini kastediyorum) berbat bir ışık vardı!

Artık ona hiç bakmayacağım. Baksam da sırrını bildiğim için beni etkileyemeyecek, üzemeyecek. Tamam belki sadece aynanın suçu değil, birlikte takıldığı ışıklar kötü ama olsun, umrumda değil.

P.S: Tekrar okudum da, insan ilişkileriyle ilgili alegorik bir öyküyü andırmış. Yazılma amacı alegori değildi arkadaşlar. Yaşanmış bir şapşallıktan yola çıkılmıştı. Eğer genişletmek isterseniz siz bilirsiniz. Sadece bu satırların yazarı artık aynalar konusunda tek eşlilikten değil, poligamiden yana!

geliyor bayram, depresyon doluyor insan

Bu üç günlük iznim için ne planlarım vardı. Uyarlaması vizyona girmeden önce Saramago'nun "Körlük"ünü okuyacaktım mesela. Sonra izlenmemiş filmlerime dadanacaktım. Dün sabah iznimin ilk saatlerine uyandığımda, kahvemi yudumladım, herşey yolunda gibiydi. "Körlük" iyiydi, hoştu. Sonra Melville'in suç filmlerinden birini gözüme kestirdim, Kırmızı Daire diye çevirebiliriz (şimdi ismin Fransızcasını bulamayacağım). Evet, böyle rahat günlerim fazla olmuyordu. Bir açlıkla hepsine dadandım. Saatler, sayfalar ilerdikçe, bayram sıkıntısı dediğim duygu beni esir etmeye başladı. Saat 11 sularında (sabah maalesef) artık Saramago'nun sayfaları bana bir şey ifade etmiyordu. Uykuya vurdum kendimi. Daha da sıkıntılı uyandım. Dışarı çıkmam lazımdı. Son bir ümitle Melville'e sardım. Alain Delon'a zaafımı bilenler bilir. Onun kudreti bile beni çekip alamadı, bayram sıkıntısından. Dışarı çıkmam lazımdı. Bu satırları okuyanlarınızdan bazılarınız, bayram ziyaretlerinin ortasında benden kah ağlar, kah kahkaha atar gibi konuştuğum telefonlar aldılar. İstanbul'da olanlarınızın çoğunuza ulaştığım bu titiz çalışmanın sonucunda, salı ve çarşamba için programım vardı. Bu beni bir nebze rahatlatmakla birlikte yeterli olmadı. Körlük ı-hıh; bıyıklı ve çok karizmatik Delon, hayır, benim için Ihlamurlar Altında dizisinden bir oyuncu gibiydi. Uyku. Yemek. Hayır, geçmiyordu. Babaannem endişelenmeye başladı, çok az hareket ediyordum. Misafirlere iyi davranamıyordum, kahveleri dökebilirdim.
Saat 15:00. Durum çok daha kötü. Delon, hâlâ esir edemiyor. Babaannem neyin var diye sordu: "Hastalanacağım herhalde." (iç ses: çok hastalandım, nedeni bayram sıkıntısı, dermanım akşam programı).
Ümidimi kesmek üzereydim ki, çoktan kesmiştim belki de, Senem'in mesajını gördüm Facebook'tan veya cennetten gelen o mesajı. Belki fazla uyku, fazla yemekten hantaldım ama bir bayram sıkıntısını karşımdakinin ruhunda sezemeyecek kadar mı? Asla değil. Facebook yavaştı, telefonumu ararken ellerim titriyordu.
Evet, 21:30 için sözleştik. Bir anda canlanmıştım. Şarkı mırıldanarak, ojelerimi üfleyerek evde gezdiğimi gören Memi, hayırdır filan dedi. Anlattım, hastaydın hani filan dedi ama o esnada gözüme kalem çekiyordum, duymazdan geldim.
Sonra ilk baştaki o pür sevincin yerini "ya beni ekerse, hem de bu kadar ümitlenmişken" korkusu almaya başladı. Uzun süredir ekilmekten hiç bu kadar korkmamıştım. "O da senin kadar sıkılmış evde, neden eksin ki?" düşünceleri ile kendimi avuttum. Nitekim korktuğum gibi olmadı ve 21:30'da buluştuk. Hem de yalnız değildik, bizim gibi sıkılan başka insanlar da geldiler, akın akın. Masa kalabalıklaştı. Herkes keyifliydi. Zorlu bir ilk bayram günü, mutlu sonla bitmişti.
Bu sabah Saramago'nun dili çok daha güzel, Delon dünkü gibi iç kıyıcı değil, eskiden hatırladığım gibi... Ihlamurlar Altında için özür diledim, kabul etti. O da sıkılıyormuş, paskalya'da.

Dünya üzerinde çekilmiş filmler arasında en sevdiklerimden biri Mike Leigh'in "Naked"i. Bu gizli hazineyi, sinemasal mahzenlerden çıkardığım yok tabii. Zira hak ettiği ilgiyi ve takdiri görmüş bir filmdir. Neden sevildiği ise biraz meşakkatli bir mesele.

Meşakkat şu yüzden: Filmin ana karakteri Johnny biraz sevilmesi zor bir insan evladı. Eh, filmin açılışında bir kadına tecavüz eder, ilk diyaloglarından birinde kurt gibi ulur. Karşımızdaki de bir karakter filmi olduğu için onunla zaman geçirmeye hevesli olmamız lazımken, biz izleyiciler olarak biraz mesafeli yaklaşırız adama. Ama son planında, onunla geçirdiğimiz zamandan pişman olmayız. Hatta daha da uzasa muhtemelen canımıza minnet olurdu. Günahları ve sevaplarıyla severiz. Üstelik, Leigh bunun için fazla bir çaba da harcamaz. Karakterine mesafeli ve sakin yaklaşır, bizle onun arasına taraf olarak girmez. O zaman neden bu kadın düşmanı, çenesi düşük adama sempati duyarız.

Bence şu sebeplerden ötürü:

Öncelikle Johnny, çevresindekilere kötülük yapar, onları ruhen tüketir belki ama kendisi de tükenir. Nitekim 40 yaşında görünen Johnny'nin 27'sinde olduğunu öğreniriz. Sadece ruhen tükenmez demekki. Kendisini fiziksel olarak da tüketmiştir, tüketmeyi de film boyunca sürdürür. Hatta şöyle bir diyalog vardır:

Maggie: Have you ever seen a dead body?

Johnny: Only me own.

Kurbanları diyebileceklerimiz, pek de kurbana benzemez. Zaten onunla olmayı kendileri istemiştir, hiç de aciz değillerdir.

Güzel konuşur. Çok konuşur belki ama güzel konuşur. Düşünce akışında diyaloglara hiç aldırmaz, her konuda fikri vardır. Bazılar ham, bazıları şaşırtıcı derecede olgunlaşmıştır. Arada, karşısındakine, bir yandan da izleyiciye, "Takip edebiliyor musun?" diye sorar. Cevap bazen evet, bazen hayırdır. Ama bu cümlenin bir yandan, lütfen takip edin şeklinde bir imdat çığlığı hali de vardır. Pek de ısrarcı olmayan. Düşünmeden konuşduğu, herkesle konuşmak istemesi dolayısıyla da, "naked", en çıplak halinde bir karakter izleriz.

En önemlisi de, Johnny iyi düşer, iyi sürünür. Bile isteye hata yapar, yerlerde emekler. Ama bunu izlemek, "iyi oldu, başına gelenleri hak ediyor," tarzında bir zevk verdiği için değil. Zarif düşer. Kötü olmanın, toparlanmanın, tekrar ama bu kez daha da kötü olmanın hakkını verir. Final planı da bu yüzden güzeldir. Genelde hatırlanmaz finaller. Ama izleyip de bununkini unutan olduğunu sanmıyorum. Johnny dayak yemiştir, ayağı sakattır. Son anda, birinden para çalar. Yolda tek başına seke seke yürürken kamera uzaklaşır. Artık Johnny tanıdığımız biridir. Bildiğimiz gibi de hayatını sürdürecektir. Birisi, filmlerin etkileyici yanının, o karakterin yaşamının film bittikten sonrasını hayal etmektir gibi bir laf etmişti. Johnny'ninkini hayal etmek, hem kolaydır, hem de artık onun için biraz da korkarsınız.

üç sıçrar çekirge

İlk kez Sartre'ın Duvar öyküsünde karşıma çıkmıştı bu mesele. Şimdi üç oldu, o yüzden bir sıçrar, iki sıçrar, üç sıçrar çekirge deyip yazacağım artık.
Evet, Duvar'da idama mahkum edilmiş bir tutuklu vardı. Sonra son dakikada asılmayacağını söylüyorlardı. O da, "artık ben kafamda kendimi buna hazırladıktan sonra zaten ölüyüm, assanız ne fark eder" tarzında bir konuşma yapıyordu. Bu öyküyü lisede okumuştum, sonra TÜYAP'ı gezerken biri anlatmıştı tekrar. O tekrarı, öykünün kendisinden daha iyi hatırlıyorum. (Nedir bu aktarılanını daha iyi hatırlama konusu bilmiyorum ama öyle olur nedense). Nitekim konusunu okudum şimdi wikipedia'dan, pek de böyle değilmiş. Ama blogun başlık bölümünde yazıyor zaten kendi hatırladıklarımdan hareketle yazdığım...
İkinci kez karşıma Egoyan'ın "The Sweet Hereafter" filminde çıktı. Bunu daha net hatırlıyorum zira defalarca izledim filmi. Bu konuda güvenilir bir kaynağım yani...
Şöyle bir şeydi, izleme deneyimiyle paralel anlatmayı deneyeyim. Okul çocuklarının telef olduğu bir kazayı araştırmaya gelen dedektifin kişiliği hakkında pek bir şey bilmiyorduk. Ama adamın kişisel bir travması olduğu açıktı (film kuralıdır zaten). Film de, ebeveynler ve çocukları hakkında olduğu için dedektifin arada arayan kızıyla ilgili bir meselesi olduğu başından beri hissediliyordu, filmin düğümünün bu olacağı açıktı. Filmin kalbi diyebileceğimiz bir sahnede, adam geçmişine dair bir anı anlatıyordu.
Kızının ciddi bir alerjisi var. Bir gün kız küçükken, 3 yaşında filan, huzurlu aile tablosunun ortasında bu alerji ortaya çıkıyor. Çocuk nefes alamıyor, komaya giriyor. Dedektif, doktoru arıyor. Doktor hastaneye yetiştirip yetiştiremeyeceklerinden emin olamıyor. Sakin olmalarını, gerildiklerini çocuğa belli etmemenin elzem olduğunu söylüyor. Çocuğun nefes borusunun tamamen tıkanması durumunda kalemle delmesi gerektiğini anlatıyor. Adam, ölme riski altındaki çocuğu, arabayla hastaneye gittikleri süre boyunca kucağında tutuyor. Evet, sonunda hastaneye yetişiyorlar ve herşey yoluna giriyor. Ama artık bunun bir önemi yok. Adamın kafasında çocuğun kaderi, onun ölümüne hazırlanması dolayısıyla olmuş bitmiş. Sonu pek de fark etmez. Aynı "Duvar" gibi.
Sonuncu kez, dün "Küçük Yazı Satıcısı" romanını bitirirken, yine beni buldu bu konu veya ben tüm kitapta bunu bulup çıkardım. Benim karaktere, Benjamin'e hastanede bir öykü aktarılıyor. İki kitaptır üstü kapalı bırakılan Kraliçe Zabo'yla alakalı bir öykü bu.
Zabo, küçükken Dostoyevski'den "Ecinniler"i okuyor ve ana karakteri Stavrogin'i anlayamadığını söylüyor. Bir gün Zabo, romanın sansürlenen son bölümünü okuyor, "Stavrogin'in İtirafları" bölümünü. Burada karakter gün ışığına çıkıyor ve Zabo onun pedofili olduğunu, bir kıza tecavüz ettiğini öğreniyor. Zabo, diyor ki, "kız ne yapmış biliyor musun?". Cevap şu: "Onu, parmağının ucuyla tehdit etmiş ve kendini asmış." Sonra Zabo, uzun uzun buna ağlıyor.
Hikayeyi aktaran ve Zabo'ya tutkuyla karışık bir bağlılık duyan karakter Benjamin'e şöyle diyor: "Kafasının içinde asılmış küçük bir kız bulunan bir kadına ateş edilemez."
Evet, bununla birlikte bayağıdır aklımda dönen bu iki öykü, üçüncüsüyle birlikte bir açıklık kazandı. Kafamızda öldürdüklerimiz (arkadaşlarımız, kızımız vs.) veya kafamızda öldürdüğümüz kendimiz, bizi ateş edilemez kılıyor, edilse ne olacak! Bu sanırım Batı yazınında masumiyetten deneyime düşüş dedikleri durumun parçalarından biri...
Kafanızda bir kez ölmek gerekiyor bence de (primal fear'lardan biri değil mi ölmek, baş etme yolları bulunacak elbette). Ama çevrenizde herkesi bu konuma sokmamak, "The Sweet Hereafter"ın dedektifinin yaptığı gibi yapmamak lazım sanırım. Bunu kendime bağlayan çok belirli bir an var aklımda ama yazı biraz iç sıkıcı olduğu için yazmak istemiyorum. Aslında iç sıkıcı bir şeyden bahsetmeye çalışmıyordum. Maalesef örnekler itibariyle ölüm, asılma, ateş vs. böyle bir hal aldı. Neyse dağınık kalsın, zira toparlayamayacağım. Aman herşey sonuca bağlanacak diye bir zorunluluk yok değil mi? Ayrıca bunu çözebilsem herhalde blog değil, daha iddialı bir şeyler yazardım. Veya yazıyla işim bile olmazdı. Yakında başlığı "manik veya depresif hezelyanlar" filan yapıp daha ferah hareket edeceğim.

A life Without Silence

"A life without silence is not worth living." Tam bir Tshirt yazısı gibi gözükebilir. Ama sessizlik üzerine yazılmış bir makalenin son cümlelerinden biri... Geçtiğimiz yıl, minik akademik denememde 'linguistic turn' sonrasındaki okuma listesinde en çok ilgimi çeken de sessizliğe dair bölümler olmuştu.
Artık modernizmin bir çok kavramının Batı metafiziğinin sorgulanması sonucunda çöpe atıldığı şu günlerde (TV sunumu oldu ama neyse sadede geleceğim), konuşmanın "overrated", sessizliğin veya içinde huzuru da barındırdığı için daha çok sevdiğim bir kelime olan sükunetin "underrated" olduğu kabul edilebilir bir argüman. Bu makaleyi yazan arkadaşımız da, anlamın kelimelerin arasındaki duraksamalarda, noktalardaki sessizlikte oluştuğundan dem vuruyordu. Nitekim sanırım iletişim meselesinin, "şimdi herşeyi konuşuyoruz"undan sıtkı sıyrılmış bir iletişimciydi. Ben bunları okuyup sonra da unutmuştum.
Ta ki (zın zın), Kaplanoğlu'nun "Süt"ünü izleyene kadar. Herhalde bir sayfayı geçmeyen bir senaryoya sahip bir filmdi ve yönetmenin sessizliği anlatmadaki çabası, her filmde sessizliğe daha da yaklaşan sineması, ben de garip bir his uyandırmıştı. Filmi izlerken kendi hayatımdaki sessizlikler, söylenmeyenler ve söylenmemesi gerekenlerin ağırlığı altında ezilmiştim. Lütfen, "o kadar uzun planlar çekip, hikaye koymayınca insan ister istemez düşüncelere itiliyor," şeklindeki argümanı savunmayın, vallahi çok bozulurum. Böyle filmlerin varlığını da kabul ediyorum ama oluşturulan sükunet planları bilinçli değilse, sorgulamaya değil, sıkıntıya itilirsiniz ve bu aynı şey değil.
Bu sessizlik güzellemesinin ardından gece boyunca geçmişe dair düşünceler aklıma gelmişti. Bunun filmde başladığını söylemiştim ama etkisi ertesi sabaha kadar sürmüştü, sanırım otelin balkonunda uzun uzun oturup etrafa baktığım bir gece geçirmiştim. Bunu hatırlıyorum da, ertesi sabah röportajda ne sorduğumu, Altın Portakal hengamesi içerisinde unutmuştum. Mete, gurbet ellerden Almanya'lardan internet gazetesinin mahzenlerinden bulup çıkarmasa, hatırlayacağım da yoktu. Neyse beynimin gerisine ittiğim soru ve cevap mail'da karşıma dikildi:
“Yumurta” meselesini biraz daha sözle ifade etmeye çalışan bir filmdi; “Süt”se cümleler arasındaki duraksamalar gibi. Sessizlik konusunda ne düşünüyorsunuz?
İki film de, kendi sessizliklerini olması gerektiği kadar yaratıyorlar. Günlük hayatlarımızda biz de çok konuşuyoruz belki ama gürültü çıkarıyoruz. Ancak konuşulması gereken şeyleri konuşmuyoruz. Konuşulması gereken şeylerin sessizliği içimizde büyüyor. Ama dışımızda sürekli konuşan, daha da çok konuşan insanlar haline geliyoruz. Benim derdim, o konuşulmayan şeylerin dünyası ve onların işgal ettiği önem ve genişlikle... Ben kameramı ve kendimi oraya doğru yöneltiyorum."

Pekala, ben kameramı olmasa da, kendimi şu anda oraya yönlendirmeyi diliyordum. Ama başladığım işin sonunu çok geveze bir filme gideceğim için şu anda getiremiyorum. Oysa Persona'dan bahsedecektim, yarına kaldı.

Lost property

Bu ara sık sık Ipod'umda karşıma çıkıyor Divine Comedy'nin başlıkta adını görebileceğiniz şarkısı. Monoton bir melodisi olabilir ama sözleri beni kendi kayıp eşyalarımı düşünmeye itiyor: Postcards and letters
T-shirts and sweaters
Passports and Parkas
Mobiles and chargers
Two tennis rackets
Blue Rizla packets
A new sheep-skin jacket
I lost it all
All through my life there have been
Many rare and precious things I have tried to call mine
But I just cannot seem
To keep hold of anything
For more than a short time...
Sonuna katılmıyorum Mr. Neil Hannon. Bu konuda anlaşamadık. Ben hayatımdaki şeylere fazla "hold" etmekten muzdaribim ama yine de, benim için kıymetli kayıp eşyalar listesi (Greenaway okusa gurur duyardı, Tulse Luper'i dolduramayacak kadar mütevazi belki ama olsun...) aşağıda.
Kayıp Öykü:
Bu hayatımdaki en gizemli kayıp. Lisede benim için önem arz eden İngilizce hocasının benim yazdığım bir mood piece'a karşılık defterimin arasına koyduğu, kim bilir hangi Diet Cola'yı insanlardan önce almak için şapşal şapşal koşarken düşürdüğüm bir kaç sayfalık öykü. Buna bir tepki vermeyince adamcağız sormuştu, ne düşündün hakkında diye. Ben de "Ne hakkında," demiştim.
"Defterinin arasına seni düşünerek koyduğum öykü..."
"Ben almadım onu, neydi?"
"Bir kız çocuğu bir gezegende yaşıyor. Gezegen hep karanlık ama bir gün güneş doğacak ve kızın en çok istediği şey, o güneşi görmek. Ama güneşin çıkacağı gün, bir dolapta kapalı kalıyor."
Ne hoş ve ümit dolu değil mi? Sonra tekrar sordum ama lise bunalımı içinde yitirdim, gitti. İleriki yıllarda, ortaya çıkan komplekslerim, kaçırma korkum, bir yerde bir şeylerin akıp gittiği düşünceleri, hocanın tespitinin doğruluğunu kanıtlayınca, bu öyküyü hep düşünür oldum. Arada bir, çok okuyan arkadaşlarıma sorarım. Henüz "hah, bu Aytmatov'un şu öyküsü," diyen görmedim ama ünlüymüş gibi geliyor. Galiba bu halinde, yani benimle ilgili ama kayıp kalmasını istiyorum.
Kayıp Hırka
Siyah güzel bir hırka ihtiyacı içerisinde çok sevinerek almış, üzerimden çıkarmaz olmuştum (Yanlış izlenimlere kapılmayalım: Cobain modeli, parmaklarıma kadar çekip, içli içli sigara içtiğim bir depresyon hırkası değildi. Penye, düğmeli ve rengi solmamış bir ürünümüzdü). Sonra bir gün kayboldu. İşin ilginci bir kaç ay sonra geri geldi. Meğersem, kişisel tarihimde önemli bir günde Sumru'da kalmış. O günü hatırlattı. Şimdi yine gitmiş, bence yine geri gelecek.
Kayıp Yazlık Siyah Eteklerim:
Açıklayabilirim! Adana Altın Koza'daki içki maratonun ardından (6 gün ve çok sağlam) gözlerimde geçici bir görme kaybı olmuş sanırım. Uçağa yetişmek için can havliyle bavulumu toplarken, 3 adet siyah eteği askıda dolapta unutmuşum, görmemişim. Yerleri yurtları belliydi, oteli arayıp isteyebilirdim. Ama o içki günlerinin kefareti olarak bulaşmadım. Herşeyin bedeli var!
Kayıp Makyaj Çantası
Bir İTÜ döneminde geçilebilecek en fazla sayıda dersi geçip, mezun olmama vesile olan dönemin sonunda finallerin ardından soluğu Fransa'da Sumru'nun yanında almıştım. Ve nedense kendimi makyaj malzemesi alışverişe vurmuştum. Çok güzel şeyler almıştım. Sonra döndüğümde, nedense hepsini yanımda taşıyordum, veya o gün Burcu'ya gösterecektim o yüzden yanımdaydılar. Ayı Pierre filminin zorlu çekim sürecini tamamladığımız gün, (yağmurlu bir Şubat günüydü), bir bara giderken kaybettim. Galiba Araf'ta düştü. Bir daha hiç o kadar güzel makyaj malzemelerim olmadı, olduysa da, bana o kadar güzel gelmediler.
Kayıp plaktan önceki yazılarda bahsetmiştim, kendimi tekrarlayacak değilim.
Nasıl Greenaway'e bir beşlik liste teslim edebildim mi?

klişe 2

Cuma günü klişe konusuna başlamışken, yaşanan işten çıkarmalar ve yerlerde sürünen moraller yüzünden yazmaya takatim kalmamıştı. Haftasonu Ekonomi Bakanı ile temaslarda bulundum, işler yoluna girecek, Marx'ın yeni albümü Kapital'in satışları patlayacakmış (bu arada çalışma arkadaşımın belirttiği gibi bu da bir ekonomi haberi klişesidir. Kapitalin satışları 1000'den 1500'e çıksa, yani bir öğrenci teşkilatı Kapital alsa, "Ekonomi bozuldu, Kapital'in satışları patladı" başlıklı bir haber patlar)...
Yönetmen klişeleri bölüm 2:
"Tom Cruise, George Clooney'i (filmin yıldızı artık kimse) hiç böyle bir rolde izlememiştiniz."
Aynı giriş: "...'le çekimler çok eğlenceli geçti, Allah sizi inandırsın," (aslında sette herkes birbirini öldürmenin eşiğindedir, her filmde öyledir, setten haberler çoktan sızmış, hatta birileri çekimleri bırakmıştır).
Ah bu benim gözdem: Genç bir yönetmen James Bond, Cehennem Silahı gibi gişe canavarı ve kalıpları belli bir serinin yeni kiralık yönetmeni olur ve kesinlikle şöyle der: "Başta kabul edip, etmemek konusunda şüphelerim vardı. Ama yapımcılar beni ikna etti. Kendi imzamı atmama izin verdiler, çok farklı bir bilmemne izleyeceksiniz," (içimden hep hadi canım oradan geçer, film öncekilerin karbon kopyasıdır).